Zglobalizowana produkcja, czyli efekt motyla w praktyce

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

na kolejnym i ostatnim w tym sezonie sezonie drugim spotkaniu z cyklu ekonomia przyszłości dzisiaj będziemy rozmawiali zglobalizowanej produkcji, czyli efekcie motyla w praktyce naszym gościem jest dyrektor Maciej Grodzicki ekonomista z uniwersytetu Jagiellońskiego za chwilkę oddano głos powiem tylko kilka takich technicznych technicznych rzeczy na początek, ponieważ jak zawsze o wprowadzającym w układzie i prezentacji będziemy chcieli zaprosić was do dyskusji zadawania pytań Rozwiń » komentowania tego co tutaj służyć zobaczycie bardzo proszę o zadawanie pytań na czasie nie będę tutaj chcemy się z sekretariatem, czyli po prostu panuje starał się namierzać pytania na czacie i odczytywać zgodnie z tym będą będą się pojawiać, więc zapraszam do tego, żeby nabyć w trakcie w trakcie wykładu, jeżeli macie jakieś uwagi to się z nami dzielić to bardzo zdominuje rozmowy później mamy, że temat zresztą stać jeszcze, że daje możliwość, żeby sobie tutaj można dyskutować dzisiaj dzisiejsze spotkanie z odpowiedziami ostatecznie zarazem jest to ostatni w tym roku spotkanie, które wspiera Fundacja róży Luksemburg jak robi takie przerwy, ponieważ puszczam kolejne osoby nas na i jesteśmy też na Facebooku także na Facebooku także poproszę zadawanie pytań też będziemy starali się odczytywać i i przekazywać dzisiejszym naszym gościowi Maćkowi Góreckiemu dzisiejsze te dzisiejsze spotkanie to jest to w jakim sensie ciekawa ciekawe zwieńczenie, ponieważ pierwsze spotkanie które, które otwierało ten cykl nie drugie spotkanie, które kraj ten sektor cykl, czyli spotkanie z marca tego roku tuż przed pandemią było poświęcone m.in. w czasie było poświęcone walce klas globalnych łańcuchach wartości wtedy naszą jedno z naszych gości była, ale Agnieszka los inicjatywy pracowniczej, która opowiadała szczególnie, koncentrując się na sytuacji Amazonię w jego magazynach i chciałem łańcuch też dostał w tej korporacji na ile ukształtowanie się w ciągu ostatnich kilku dekad takiego systemu produkcji i dostaw, który ma charakter zglobalizowanej, w którym jest właśnie nazywane globalnym łańcuchem dostaw lub globalnym łańcuchem wartości wpływa z 1 strony na na zmiany w ekonomi politycznej współczesnego kapitalizmu, a nowo doprowadzi do tego, że to, że już dzisiaj trudno mówić o tym, że globalna gospodarka kapitalistyczna jest po prostu agregacja efektów, które możemy mierzyć się na bazie poszczególnych gospodarek narodowych czy poszczególnych regionów dzisiaj dzisiaj możemy sobie wyobrazić, że znaczna jakimś sensie wielu ekonomistów tak wskazuje Centralna częściej tej gospodarki to jest coś rodzaju takiej globalnej globalnej taśmy produkcyjnej, w której wytwarza się się dobra, w której się potem dystrybuuje, a zatem, że poszczególne elementy produkcyjnego zostały rozdzielone między poszczególne regiony poszczególne kontynenty poszczególne miejsca na macie globalnego kapitalizmu, gdy pierwsza kwestia druga kwestia wieku rozmawialiśmy dotyczyła tego w jaki sposób ta nowa sytuacja wpływa na możliwości organizowania się pracowników pracownic zatrudnionych w tym, że w sektorach, które funkcjonują dzisiaj w tych układach zwane globalnymi łańcuchami wartości no i trzecia kwestia, która wtedy się pojawiła i które pewnie będziemy co pewnie dzisiaj sobie zweryfikujemy to było pytanie padające na samym początku będę jeszcze przed oczy przed pierwszym lockdownem o to ile pandemia, ale na ile ten kryzys najlepszej zwani wtedy wiedzieliśmy o tym globalnych łańcuchów dostaw wpłynie na na kształt globalnego systemu, czego zmieni, jeżeli tak to w jaki sposób czy otworzy nowe szanse pracownikom pracownicom zatrudnionym w tym w tym łańcuchu też w tych łańcuchach czy też wręcz przeciwnie zgadzając się doprowadzić do tego, że taka ten rodzaj siły przetargowej czy zaczyna się pojawiać wynik organizowania pracowników pracownicy globalnych łańcuchów dostaw i wartości różnych korporacji na właśnie takim poziomie ponadnarodowym i o ile ten temat to ta siła przetargowa zaczęła się kształtować, a na ile na ile ten ta sytuacja związana z pandemią będzie sprzyjała jej osłabień same pytania, które wtedy wtedy analizujące tam ten fenomen, jakim są globalne łańcuchy dostaw i i walki pracowniczego w ich ramach stawialiśmy dzisiaj możemy sobie dam się już na część przynajmniej z tych pytań udzielić odpowiedzi w każdym razie dyskusja na ten temat może postawić kilka kroków krok więcej to jest moment, w którym ja chciałbym oddać głos Maćkowi Góreckiemu proszę trzymać go część rynku, a dzień dobry witam wszystkich się dołączyć transakcji tak słychać tak już udostępnia prezentacji, którą sobie w tej przygotowałam natomiast może, zanim tutaj śladem nasze zdanie podziela pierwszy to parę słów takiego komentarza na na przywitanie czy wszystkim tak witam was raz jeszcze i dziękuję bardzo, za zaproszenie Przemkowi i całemu zespołowi Biennale bardzo często, że czy jestem na koniec tego zwariowanego roku tego typu okazje do przedstawienia pewnych wyników badań wyników się takiego namysłu, który na co dzień zajmuje one są bardzo cenna i zawsze bardzo się cieszyliśmy się taką okazję porozmawiać z ludzi, którzy mają na co dzień nie mają do czynienia z ekonomią na ten rok bardzo kwitował tego typu okazje EMI też dużo się rzeczy ciekawiej działo, więc myślę, że może być taki wartościowy zwiększenia, gdybym tutaj mówił zbyt jakimś fachowym językiem albo używał trudnych terminów czy zbyt szybko i to prosiłbym, żeby tutaj te osoby, które są mają dostęp do czasu, żeby mi dały znać i też 1 taka rzecz, zanim przejdę do Meritum niektóre też niektóre przemyśleń, które dzisiaj przed stawie zawarłem z takim felietonie, który został opublikowany w numerze nowego obywatela, gdy się ukazał teraz na jesieni tutaj on osobą numer nowego obywatela, więc tylko małą reklamę wzrok i zachęcą zapraszam wszystkich do lektury całego artykułu, ale do tego numeru, który jest naprawdę bardzo ciekawych okazji w takim razie staram teraz staram się udostępnić swój pulpit tak dobra pokaz slajdów Roś, tak więc starałem się w jaki sposób w jaki sposób zacząć wykład akurat dzisiaj my najlepsze tego typu przykłady czynności życia akurat dzisiaj w grudniu w takim okresie przedświątecznym bardzo ciekawe rzeczy się dzieją w Polsce mianowicie z 1 strony idą święta i tutaj pewnie wielu z nas zastanawia, jakie prezenty kupić swoim bliskim albo czego sami byśmy chcieli co byśmy chcieli znaleźć pod choinką wpisami sobie również ja jednak nie nadążam za bardzo za modami pisałem sobie szmuglu bestsellery tutaj bardzo jakiś taki ciekawy dziwaczne rzeczy nowinki technologiczne się pojawiły jak widzicie na tym rysunku z prawej strony różnorodne produkty, która gdzieś tam na całym świecie są wytwarzane potem trafiają do Polski możemy je sobie kupić np. na Amazonie Amazon jako ten ostatnie takie kluczowe wniósł prawie na ostatnich, ale kluczowe ogniwo w tym łańcuchu dostaw którym, które mówi Przemek, które za ułatwia nam na co dzień korzystanie z tych różnych bogactwa gospodarki światowej, a no właśnie dzisiaj 15grudnia w Polskim Amazonie elfy zaprotestowały mieliśmy od rana blokadę magazyn w magazynie Amazona centrum logistycznym Wrocławiu i jest to takie zwiększenie protestów, które działy w polskich magazynach Amazona i też w całej Europie pracownicy MEN tych magazynów domagały się domagali się premii domagali się premii świątecznych czy szerzej w ogóle podwyżek jest, toteż taki kolejne etapy konfliktu, który w czwartym w tej firmie w zasadzie, odkąd powstała między pracownikami organizowanymi w związkach zawodowych, a kierownictwem przede wszystkim tutaj prezenty szefem właścicielem tej firmy zatem Bezosa to jest, gdyby nie jedyny spór się teraz dzieje tych strajków protestów jest co niemiara na całym świecie m.in. protestują farmerzy w Indiach jest jedna z największych w ogóle strajku w ostatnim roku setki tysięcy 30 000 000 ludzi protestują w tej w tym najludniejszym kraju świata en ciekawe jest to przykład również dla naszego tematu, ponieważ tutaj chociażby tak jak czytamy w jednym z nagłówków prasy biznesowej te protesty w Indiach mogą negatywnie wpłynąć na odbudowę gospodarki czytamy o tym, że właśnie ta agitacja jest ujęty przez rolników wpłynęła na zatrzymania za leki za za zachowania łańcucha dostaw w tym sektorze żywnościowym i Ren ono odwołane tutaj impulsem do tych protestów z kolei w Indiach nowa regulacja przygotowana przez rząd tego kraju, która ma u jedyny wnieść gwarancję cen produktów produktów żywnościowych, czyli z rolnicy indyjscy, która jest rolnictwa tam dominującą formą utrzymania się ludności nie będą mieli gwarancji cen skupu swoich produktów w PIT myślę, że to jest taki temat taki taki takim obrazkiem opierające naszą dyskusję nad miastem, jaki będzie dalszy plan prezentacji takie pytanie ogólne które, które tutaj, że postawiłem to w jakim świetle pandemia stawia koncepcji światowych łańcuchów wartości tymczasem na slajdach znajdziecie taki skrót Gil misji po angielsku od Global wali część bardziej szczegółowe pytania czy taka optymistyczna wizja tych łańcuchów w ekonomii neoklasycznej ekonomii głównego nurtu oddaje lekki sposób doświadczenie takich szeregowych uczestników właśnie magazynier Amazona pakistańskich świadczy czy czy np. dzieci pracujących węgierskich kopalnia złota oraz w drugiej części prezentacji może bardziej jak wychodząc na przyszłość korzyść kierunków przez kolejnego roku NN, czego możemy spodziewać w kolejnych latach raczej jakiś rekonstrukcji uregulowania 3 może do kontynuacji tych obecnych tendencji i teza, którą by mi od razu zdradzając, jaka będzie teza 1 wystąpienia en, a potem staram się obronić wiceministrze organizacja produkcji tych światowych łańcuchach wartości generuje nowe źródło ryzyka w skali globalnej jest to ryzyko zarówno wewnątrz systemu gospodarczego, jaki takie fundamentalne ryzyko dla trwania całego systemu IT obecnie kryzys czy spowolnienie gospodarcze, które dziś jest w obecnym roku można wręcz nazwać takim pierwszym kryzysem łańcuchów dostaw pierwszej części parę słów powiem o historii globalizacji taki bardziej definicyjne opisowa część następnie próbuje streścić to co się działo w tym 2000 dwudziestym roku i na koniec nas czeka w kolejnym kolejnym roku i my tutaj zdradza też troszkę zrodzony na początku też trochę taki mojej kuchni czyli w jaki sposób staramy się podchodzić do tego podejść do problemów ekonomicznych być może tego typu wskazówki tego typu właśnie się w sposobie myślenia się też przydadzą, bo takich waszych codziennych analizach czy też dyskusja, a po pierwsze, mam moje podejście charakteryzuje się takim podejściem od strony ekonomii politycznej, czyli problemy gospodarce one równocześnie są polityczna one uwzględniają różne aspekty władzy siły różnych aktorów też przetargów politycznych właśnie między między pracownikami przedsiębiorstwami, a także rządem, czyli taką tradycyjną polityką po drugie jest to podejście takie całościowe ja sobie to rozumiem na 2 sposoby po pierwsze to nie czynienie nie patrzymy tylko na gospodarkę, ale też inne elementy życia społecznego ma to co się dzieje chociażby w obszarze zdrowia publicznego i jakości życia ludności, ale także w obszarze właśnie chociażby środowiska naturalnego, a po drugie, całościowe w tym sensie, że nie bardziej interesuje w tych analizach taka ogólna dynamika całego systemu, a niekoniecznie to co się dzieje na poziomie, jaki się pojedynczych firm czy zakładów czy sektorów jest oczywiście ważne natomiast często może być także imprezy, które tutaj przedstawiony nie do wszystkich pojedynczych firm będą się w takim samym stopniu stosowały no i po trzecie podejście systemowe systemowa, która co oznacza, że w systemie gospodarczym możemy obserwować różne złożone efekty tak jak to efekt motyla, gdzie Motyl lub równą tutaj, machając skrzydłem dziś Amazonii może na skutek jakiś bardzo nieprzewidywalne dynamiki wywołać pewne procesy, które gdzieś się zmaterializują zupełnie innej części świata w postaci huraganu, więc też tego typu efekty jeśli obserwuje cały system dopiero sąd widoczna teraz wchodząc do Pogoni rzeczy na pierwszy ślad taki teoretyczny na czym polega ta globalizacja produkcji jak to się dzieje, że współcześnie mamy dostęp do tak takiej nie zmierzonej ilości dóbr, które pochodzą tak naprawdę 1 nie wiadomo do końca, skąd można by powiedzieć, że są Made in What są bronione tak naprawdę z udziałem firm pracowników organizacji z całego świata tak naprawdę to jest wynik procesu, który dziś rozpoczął w latach siedemdziesiątych osiemdziesiątych wtedy pierwsze tego typu prace powstały, które widziały pierwszego by przejazdy tej tej globalizacji akurat w obszarze produkcji i oczywiście znane są historii gospodarczej wcześniejsze etapy globalizacji związanych chociażby z kolonializmem ta obecna wyróżnia się różnią się pierwsza podziałem procesu produkcyjnego na bardzo polskie elementy, które są wykonywane przez tysiące firm przykładowo firma volkswagen ma swoje liście aż 5000 bezpośrednich dostawców, którzy dostarczają tak różnorodne rzeczy jak jakieś pojedyncze śrubki czy plastikowe elementy przez bardziej złożone usługi np. montażu czy nawet jakiś całe komponenty elektroniki po np. bardzo wyrafinowane usługi biznes finansowe czy ubezpieczeniowe i każda z tych firm ma swoich kolejnych dostawców itd. tak dalej, więc to się pod powstają z tego bardzo złożona i mało przejrzyste właśnie tzw. łańcuchy, ale zwane też sieciami produkcji, czyli ten proces produkcyjny jest podzielone na firmy, które są bardzo wysoko wyspecjalizowane w pewnych specyficznych produktach usługach ponadto ta produkcja jest rozproszona po całym świecie zgodnie z zasadą przewag konkurencyjnych w tym sensie, że mamy różne obszary świata różne kraje regiony, które specjalizują w pewnych świadczeniu czy właśnie w pewnych rodzajach produkcji tutaj jedną z tych przewag jest przewaga na niższych kosztów produkcji jest tam lokalizowana firmy szukają takich dostawców, która są w stanie zaoferować najniższą cenę swoich tych produktów, chociaż oczywiście są też ważne inne przewagi takie jak i jakoś tak jak dostępność pewnej wiedzy i oczy w szczególności dostępność dostęp do tej bardzo zaawansowanej wiedzy technologii, która pozwala na tworzenie tych w takich przełomowych innowacji technologia odegra dużą rolę ona na różne sposoby ułatwiać umożliwia im proces można wręcz powiedzieć, że w ostatnich dekadach ten postęp technologiczny duże dużej mierze został właśnie podporządkowany globalizacji tutaj mamy tak rozwój takich technologii jak jak techniki komunikacji jak techniki technologie efektywnego wydajnego transportu logistyki czy szeroko pojęta standaryzacja procesu fakt, iż właśnie produkcja, bo takich dóbr przemysłowych bardzo złożonych jak różnego rodzaju maszyny elektronika 3 samochody jest jest wysoko wystandaryzowane w tym sensie bardzo mocno powtarzalna te procesy te etapy różne mogą być wykonywane przez dziesiątki tysięcy firm, które mogą zamiennie ten sam element wykonać by w rezultacie z 1 strony mamy tę dostępność masowych tanich produktów i ten u nas są dostępne w sklepach, ale też oczywiście można bezpośrednio zamawiać przez różnego rodzaju Platformy dostaw natomiast jesteś jest będzie też druga strona tego całego procesu, czyli tutaj, gdybyśmy skupili się na tej takiej warstwie właśnie bardziej ekonomicznej jak jak ten proces wygląda jeśli chodzi o tę biznesową stronę często w ostatnich latach w literaturze akcentuje się takie różnego rodzaju zalety globalnych łańcuchów wartości wręcz one są traktowane w części literatury jako taki mechanizm rozwojowy tutaj mamy taką szkodę szkoda bardzo wpływową książkę ostatnich lat na, gdzie łańcuchy wartości są traktowane jako pewna droga do rozwoju społecznego na światowym południu droga, która umożliwia, wciągając również w tym procesy produkcji nowe obszary świata nowe kraje, które dotąd w ogóle nie były gdzieś tam dużym stopniu izolowane albo na świat specjalizowały się tylko w dostawie dostarczaniu surowców mineralnych teraz te kraje są włączane produkcję przemysłową moim na części tej literatury traktowane jako pewna droga do poprawy życia ludności wyciągania całych mas ludności ze sfery ubóstwa wykres ten z lewej strony jak widzicie on pokazuje takie 3 duże centra praktyce tych łańcuchów dostaw stany Zjednoczone i tutaj wokół Stanów różni dostawcy głównie sfery Ameryki Łacińskiej ale, ale nie tylko także Irlandia 3 czy Indie tutaj mamy Chiny oczywiście jako centrum, które łączy tak naprawdę 2 bieguny Europy stany Chiny są obecnie takim kluczowym pasem przesyłowym różnych komponentów, ale także Chiny coraz częściej same przez swoje korporacje przez swoich liderów znanej pod markami jak ja kładę się oni również są w stanie produkować bardzo zaawansowane produkty no tutaj ten hab europejskiej na najbliższy organizowany wokół Niemiec, gdzie Polska czy szerzej Europa wschodnia również pełni dużą rolę o tej Polsce byłem trochę dalszej części, ale tutaj no w ostatnich latach też w Polsce dyskusja łańcucha dostaw miała swoje odbicie Polska traktowana jest czasami jako taka Montownia Europy czy trzyma Montownia dla Niemiec, gdzie mamy zlokalizowane liczne zakłady produkcyjne zagranicznych korporacji, a polskie przedsiębiorstwa raczej specjalizują się w dostarczaniu pewnych komponentów pewnych półproduktów do tychże zagranicą do tych niemieckich czy czy też pochodzących z innych krajów przedsiębiorstw natomiast błąd globalne łańcuchy wartości możemy też potraktować od tej strony właśnie ekonomii politycznej ja przyznam ME może tak, zanim przejdę do tej części przez tancerza zacząłem zajmować tym tematem to siłą rzeczy człowiek w pierwszej kolejności skupia się na tej literaturze, które łatwo dostępna, gdyż tam wyszukiwarka czy 3 różnych księgarniach jest wyświetla się jako pierwsza i również dość długo czasu zajęło zanim, zanim doszedł do takiego myślenia bardziej krytycznego prawdopodobnie teraz pisał swój doktorat po paru latach to on miałby zupełnie innym w tej staram się być krytyczny, ale wydaje się, że obecnie byłby jeszcze bardziej krytyczne też poznanie np. właśnie wspomnianej Agnieszki mróz i też różne rozmowy z nią uciec ze związkowcami Amazona czy też innymi osobami z tego ruchu było dla mnie takim bardzo bardzo wpływowym doświadczeniem i szkodowe jednak takich książek, które bardzo są bliskimi trasie wykazała w ostatnich latach to książka INTENSO Wandy ekonomistki bodajże Indonezję i dobrze pamiętam, która stawia taką tezę, że globalne łańcuchy wartości są pewną formą, jaką współczesną formę imperializmu imperializm, czyli takiej politycznej formy ekonomicznej dominacji jednych podmiotów, czyli z 1, zwłaszcza lokalizowanych w krajach centrum nad dominacji nad krajami regionami podmiotami zysk z ze światowego południa szeroko pojętych peryferii co wchodzi w skład tego imperializm ono ma faktycznie łańcuchy wartości to się też dostrzega w tej ministry mowę literaturze one są faktycznie zdominowanej organizowania przez wielkie korporacje te wielkie korporacje z 1 strony często są monopolistami w swoich gałęziach nowy wiele takich dużych gałęzi jest zdominowanych przez kilka bardzo dużych przedsiębiorstw przedsiębiorstwa mogą narzucać takie wysokie ceny swoich produktów bądź na różne inne sposoby przechwytywać nadwyżkę tutaj w historii kapitalizmu monopolistycznego wiemy, jakie sposoby też może dziać, ale te firmy zauważmy, że mają też taką formę monopolu wobec swoich pracowników dostawców, zwłaszcza tych dostawców właśnie z peryferiów, które często są małymi firmami albo firmami mało on mały kapitał Łach słabej technologii to są firmy, które często muszą zgadzać na warunki tych światowych gigantów podobnie pracownicy wielu krajach mamy takie takie warunki makroekonomiczne Rze, że czy polityka gospodarcza jest tak prowadzona, że mamy trwale utrzymywane bezrobocie już brak w wielu regionach to bezrobocie przekracza nadal w Polsce nawet 20%, a więc pracownicy de facto muszą się zgadzać na warunki, które są oferowane przez tych dużych dostawców jeśli chcą utrzymać przez duże dużych, żeby firmy jeśli chcą po prostu utrzymać swoje swoje rodziny, a no tutaj polskie przykłady przykładem magazynów Amazona są akurat dobrze ilustrują zostały zlokalizowane w Polsce po 2009 roku głównie właśnie w Wielkopolsce na Dolnym Śląsku co nie tylko, bo lokalizacja nie tylko dlatego wybrano, że są regiony bliskie Niemcom, ale mi gdzie, skąd pochodzą z Niemiec pochodzą właśnie liczne towary, ale również, dlatego że np. w Polsce zachodniej północnej było całkiem wysokie bezrobocie i ludzie dojeżdżają do do magazynów Amazona potrafią jeszcze bardzo dalekich nawet w obszarów do pracy, więc takim międzynarodowym mówi się czymś takim, że występuje w globalnym arbitraż pracy to znaczy to znaczy kryje pod tym pojęciem chodzi o to, że ma duże firmy są w stanie dostosowywać swoich dostawców do lokalizacji swoich np. zakładów które, które na bazie bezpośrednich inwestycji zagranicznych gdzieś po swoich różni po całym świecie rozrzucają dostosowywać do warunków wynagrodzeń tam, gdzie są niższe wynagrodzenia będzie bardziej regulowane i prawo pracy jest są oczywiście bardziej chętne do do umiejscowienia tych swoich zakładów co może prowadzić w takim ujęciu międzynarodowym wyścigu na no tzw. czyli RODO od do takiej konkurencji regulacyjnej i co coraz mocniejszego obniżenia standardów na rynku pracy do tego przyczynia się także takie procesy skali i polityki światowej, które spowodowały, że od lat dziewięćdziesiątych to światowa siła robocza de facto się podwoiła na promie jest latami 80 tymi całe nowe regiony w tym Europa wschodnia, ale także np. Chiny Indie en zostały włączone w ten taki obieg kapitalistycznej produkcji przez te regiony z różnych względów takich bardziej politycznych były izolowane od tej sfery produkcji właśnie zdominowanej przez największe korporacje tutaj z punktu widzenia tek tego procesu z 1 strony siły przetargowej korporacji wobec pracowników, ale także, o ile się okaże ma to dobrze, że przełożenie na zdrowie publiczne ważny jest też proces akumulacji przez wywłaszczenie tzw. czyli procesy przejmowania przejmowania ziemi przejmowania ziemi upraw uprawnień np. w wielu krajach południa przyjmowania surowców naturalnych przez właśnie zachodni kapitał, który następnie może korzystać z tych też czy to jest nie tylko dotyczy pracy, ale też, jakby owoców ziemi ten proces proces globalizacji produkcji my wreszcie w tej kończąc tata to wprowadzenie istnieje też tutaj w zarządzaniu czy organizacji produkcji istnieje taka taka, gdyby nie nazwać zasada czy wręcz może pewną ideologię produkcji ciast in Time produkcji tak jakby na ostatnią chwilę zgodnie z z tym żeby tego typu zasada, która umożliwia dużym firmom dostosowywanie sprzedaży do dokładnie do zamówień czekanie wręcz produkcją na to, jakie będą zamówienia ze strony rynków w praktyce ta reguła last Time polega na tym, że firmy przerzucają dużą część ryzyka dostawców preferują elastyczne zatrudnienie w Amazonie świetnym przykładem duża część pracowników tej firmy zatrudniona pracy agencyjnej, czyli przychodzi do pracy tylko wtedy, kiedy ta firma sobie zażyczy pozostałych okresach może mieć zupełnie zerowe wynagrodzenie na także ważne zjawisko współcześnie, czyli minimalizacja zapasów czy takie bardzo elastyczne dostosowywanie produkcji do popytu, żeby zilustrować skalę powiązań należy okresie taki wykres taki taki atak Index, które opracowany zresztą przez przez firmę ważną dla łańcuchów wartości, czyli DHL firmę logistyczną, która mierzy łącznie powiązania na całym świecie handlowe kapitałowe informatyczne ilu i związane z przepływami ludzkimi migracjami tutaj widzimy, że ten indeks bardzo przyspieszył, zwłaszcza przed kryzysem 2007 ósmego roku od tamtego czasu faktycznie obserwuje się pewne zatrzymanie tych procesów globalizacji to znaczy, że co prawda nadal Rosji rola Chin Indii, ale jednak ten handel światowy po tym kryzysie 2008 roku tak mocno już nie odbudowało, a i najwyraźniej już pewne granice tego tego całego procesu, który mówi zostały napotkane obecnie jak widzicie na ten wskaźnik na samym końcu 2020 rok no takie są szacunki, że może obniżyć o kilka kilkanaście procent ma nagle nawet co się wiąże oczywiście załamaniem przede wszystkim handlu w sprawie strony z kolei mamy dynamikę światowego transportu kontenerowego na łańcuchy wartości siłą rzeczy potęgują niesamowicie transport w skali świata to jest transport zarówno samochodowy po pewnych kontynentach transport lotniczy, ale przede wszystkim transport kontenerowy poprzez statki i oceany widzimy, że liczba kontenerów transportowanych po świecie wzrosła o ostatnich 20 latach tej co z kolei ma widoczne, ale ci zawierzyć to jest 20 lat wzrosła prawie czterokrotnie, więc ona ilustruje jak jak bardzo teatr różne regiony świata są obecnie powiązane właśnie w procesach produkcji no odbiciem tego procesu jest chociażby to, że łańcuchy wartości mają coraz większą presję na środowisko naturalne transport jako całość zwiększa bardzo swój udział emisja dwutlenku węgla, więc no tutaj widzimy jest, że mamy pewne efekty zewnętrzne istotne tej globalizacji produkcji z kolei, żeby zilustrować ten tą kwestię polityczną często różnych raportach, ale też takich bardziej popularny naukowych opracowaniach można spotkać przykłady różnych towarów, które mają charakter konsumpcyjne i w jaki sposób dzieli się wartość tych towarów i tutaj przykład pewnej kawy, którą można kupić w sieciówce w wielkiej Brytanii 2,5 funta my widzimy, że około 13 tej ceny to o jest są jak gdyby koszty wynajmu i wyposażenia sklepu następnie mamy różne te i inne opłaty także wynagrodzenia pracowników tego sklepu sama kawa jedynie za kubek kosztuje około 10 sensu, a my z tych 10 pensów widzimy, że duża część tego to jest są koszty firmy zazwyczaj pewnego giganta takiego jak ci, bo czy Jacobs czy na kasę i marża tej firmy te 8 pensów eksporter ma 2 pensy transport 3 są w 2 pensa eksporter 3 transport i 1 Pence ma 32,5 funta 1 ten trafia do farmera czy rolnika, który uprawia tę kawę i więc to jest taka lustracja i skali tych nierówności i też właśnie różnic w sile przetargowej różnych podmiotów, która uczestniczą uczestniczą, bo łańcucha wartości no właśnie wszystko byłoby dobrze, ale nadszedł w pewnym momencie się felerne 2020 rok ma ten szok, czyli właśnie szok sam użyłem tego słowa jako ekonomista jak ekonomiści lubimy szoki, czyli przyjęcie, że mamy jakieś wydarzenie takie jak pandemia, która przychodzi zupełnie niespodziewanie było nie nie nie do przewidzenia przychodzi, gdy z zewnątrz natomiast jest szereg argumentów, które świadczą o tym, że no to pandemia nie jest czymś niespodziewanym oraz nie jest również część przychodzących spoza systemów gospodarczego tylko zerknę dla mam czasu boję się rozładuje bardzo młode przyspieszą, więc tutaj przede wszystkim epidemiolodzy nurtu straci, ale on Health wskazują na takie ważne przyczyny wasze gospodarcze epidemii, które potęgują zarówno powstawanie nowych wirusów, jaki ich rozprzestrzenianie się po świecie tutaj m.in. rolnictwo przemysłowe oparte na Bono kultura wielkich fermach trans Continental przenoszenie patogenów właśnie łańcucha dostaw, a także kwestie regulacji światowego rolnictwa koncentrację rolnictwa na światowym południu, gdzie właśnie mamy po procesie poszukiwania taniej ziemi i pracy oraz dekory standy oraz stacje, czyli wylesianie motywowanych potrzebami przemysłu i wielkoobszarowe rolnictwa, które ogranicza bioróżnorodność, czyli to są wszystko powody, która wiążą nam 2 aspekty zdrowia publicznego czy właśnie źródeł epidemii względne procesami produkcji GM procesami produkcji, które oczywiście są nimi nie sprawdzają tylko łańcuchów dostaw ale, ale łańcuch dostaw są tutaj ważnym możnym tego elementu a tam drugi taki aspekty, czyli jak już mieliśmy tam epidemie na początku Wuhan, a potem na całym świecie to co w pierwszym momencie się wydarzyło w sferze gospodarczej tutaj zaś w Polsce to zanim jeszcze w ogóle piliśmy pierwszego pacjenta parę tygodni wcześniej już kilka firm kilkanaście to już w drugim naborze w prasie znaleźć kilka artykułów w firmach, które musiały zatrzymać produkcję przy ograniczyć, bo nie miały dostać dostaw z jakichś ważnych komponentów no warunkach tej produkcji oraz Time, kiedy firmy nie utrzymują zbyt wielu zapasów to załamanie w takim kluczowym regionie jak Wuhan moment Jack czy w, czyli właśnie w Chinach, które są tym chamem produkcyjnym momentalnie ograniczyło produkcję na całym świecie w kolejnych miesiącach więcej się mówiło przerwa w dostawach leków urządzeń medycznych jeśli chodzi o Wuhan to wg różnych raportów możemy zobaczyć, że aż 51 000 firm takich dużych na świecie ma chyba swego bezpośredniego dostawcę możemy też znaleźć więcej takich dowodów na tę na ten rok problemy w dostawach, jaką się przykładają różne obszary tak naprawdę naszego codziennego życia łatwo programu szacuje, że w tym roku przerwy w produkcji eksporcie mogły podwoić liczbę osób budujących na całym świecie takim bardziej w Polsce namacalnym problemem są obniżki płac zwolnienia szacuje się, że ze względu na to, że właśnie mamy załamania w kluczowych w takich sektorach przemysłowych eksportowych np. pracę może stracić 13 blisko ćwierć 1 000 000 pracowników branży samochodowej czyli gdzie za podporządkowanie czy może inaczej, że włączenie się tą globalną produkcję, które jest de facto czymś niesamowicie, iż jest podobnie jest poddany tej logice efektywności wydajności tanich kosztu może, gdy powoduje, że mamy gigantyczny potencjał gospodarczy w skali całego świata to jednocześnie bardzo mocno zwiększa ryzyko zwiększa ryzyko, które może mieć taki charakter typowo ekonomiczne, ale również jak życie może się przekładać takie kluczowe obszary życia naszego codziennego jak dostęp do leków czy czy żywności i to znajduje też odbicie takich różnych dyskusjach czy to w kręgach aktywistów, ale też mam nadzieję mam wrażenie trochę przenika do polityki dotyczący pewnego o konieczności zapewnienia jednak produkcji pewnych kluczowych towarów usług wewnątrz granic danego kraju, a z drugiej strony mamy też literaturze ja spotykam tego typu argumenty przeciwstawne wręcz tak naprawdę powinniśmy mieć jeszcze więcej globalizacji tak, żeby jeśli w 1 kraju mamy załamania, żeby inne kraje mogły momentalnie ten ten tam dziurę załatać tam co się działo później to zobaczmy z 1 strony mamy tę taką dynamikę takie 2 fale wielu wielu regionach świata jeśli chodzi o zachorowanie na covid tutaj widzimy, że no w Ameryce ten plik był w wakacje potem kolejny Błękitna linia skok pod koniec roku Europie bardziej takie bardzo szybkie zatrzymanie rozwoju epidemii na początku czy przyhamowanie i później na jesieni to obserwujemy obecnie ta druga fala w Azji ma widzimy taki mocny trend przez całą zostały lat rosnący, ale nie w Chinach w Chinach udało się mocno bardzo mocno zbić tę rozwój epidemii co też przełożyło się na to, że razem ten to załamanie dostaw ono było względnie krótkotrwałe Mn ten wykres z prawej strony z kolei pokazuje nam poziom eksportu z różnych krajów świata w porównaniu do grudnia 2019 roku czytam Bartosz z tą wyjściową jest poziom w grudniu rok temu my mamy dla kolejnych miesięcy aż do września, bo świeższych danych jeszcze niema jak kształtował eksport różnych krajów świata my widzimy, że faktycznie załamaniami więcej oddają gdzieś w rozwój epidemii najpierw mamy załamanie w Chinach, które później stopniowo wracają do tego poziomu eksportu wejściowego LM inne regiony tutaj przede wszystkim strefa euro stany Zjednoczone w kwietniu maju było to największe załamanie eksportu w kolejnych miesiącach mamy znowu powrót do dynamiki w poprzedniej ciekawe jest bardzo przypadek Europy wschodniej środkowo wschodniej, gdyż tutaj jest to tak jak patrzeć jak patrzę na różne dane to jest jedyny region, gdzie nie zaobserwowano tak na dobrą sprawę jakiegoś poważnego załamania jest region, który niezależnie od tej od wszystkiego nadal eksportować nadal świadczy różnie różne dobra i usługi, a co może jakiś sposób właśnie oddawać też u nas jednak skala oczywiście w wielu gałęziach była było za było był lockdown wprowadzany w turystyce, ale jednak szereg gałęzi nadal pracował i tutaj restrykcji nie były aż tak aż tak aż tak poważne natomiast ustawienie tych 2 wykresu 1, jakie to pokazuje ze sobą żeby, żeby pokazać wam, że en, ale w pierwszym momencie zachorowania faktycznie przełożyły się na również załamanie produkcji to jednak wiele rzeczy zrobili wiele zrobiono, żeby ta druga fala się nie przełożyła teraz nawet jeśli mamy rosnące zachorowania w krajach wysokorozwiniętych to jednak en produkcja trwa nadal i ta jest duża presja ze strony środowisk biznesowych, ale też politycznych na to, żeby jednak tę produkcję podtrzymywać tras to zabrać do kupy to można w tej powołać się może taką tezę postawić, że to, że ten rok ujawnił na różne sprzeczności kapitalizmu w sprzeczności tutaj jako takie pojęcie szerzej opisane przez Davida harleya takiej książce, którą wam gorąco polecam wczesno jako taki proces, który powoduje, że mamy pewne pewne 2 tendencje zgarnąć pełną systemu, które działają, działając przeciwstawnie albo może inny inny sposób, żeby manto wyjaśniłam jakąś tendencję, która wydaje się być bardzo pozytywna efektywna, ale ma pewne ważne efekty uboczne, które podkopują całe fundamenty systemu, a więc z 1 strony widzimy tę niesamowitą potęgę kapitału światowego, ale z drugiej strony jego wrażliwość na pewne zewnętrzne wewnętrzne załamaniach widzimy siłę tutaj jest dosyć takie ciekawe też spotyka literaturze widzimy innej strony siła globalnych korporacji, które są w stanie organizować zarządzać bardzo złożonymi systemami produkcji, ale one nadal działają wewnątrz pewnych warunków rynkowych one nie, organizując całego systemu to sami się używa takiego pojęcia, które biorą się nie lubię, ale przytoczyłam upięcia anarchii rynkowej do miana Hayes, gdyby wciąż w tym ujęciu takimi jak tego pojęcia czasami używa, a anarchia jest symptomem czegoś takiego do organizacji jak gdyby braku reguł ale, ale no wiem, że pan, a że anarchia nie na tym na czym polega natomiast faktycznie w skali świata nadal, mimo że mamy duże korporacje nie ma takiego ośrodka decyzyjnego, który mógłby organizować tę produkcję w taki sposób społecznie pożądane mamy z 1 strony bardzo mocny prywatne organizacje, które bardzo bronią swoich swoich interesów, ale mamy też takich okresach jak teraz wymóg pomocy państwa one przychodzą po różne z różnego rodzaju poduszki płynnościowej one przychodzą po pakiety stymulacyjne mamy 2 strony ten ciągły wzrost ekspansję która, gdyby wydaje się może iść w nieskończoność, ale z drugiej strony mamy pewne obiektywne granice chociażby natury się czy Biosphere światowej mamy właśnie to bardzo ważną sprzeczność kapitalizmu związaną z tym, że z 1 strony przenosi się różnego rodzaju koszty na społeczeństwo przenosi koszty np., obniżając podatki dla biznesu, obniżając świadczenia dla ich finansowanie systemu zdrowia systemu od edukacji systemu opieki społecznej, ale one skutkują kryzysami społecznymi, która jak, gdyby podkopują całą, jakby stabilność całego systemu czy różnego rodzaju tendencje, które wydawałyby się są bardzo efektywne z punktu widzenia biznesu skutkują takim dużym kryzysie całego systemu teraz parę słów jeszcze o tym co nas czeka 2001. roku czy możemy spodziewać odwrócenia tych tych trendów czy będzie to faktycznie bardzo jej bardziej szczęśliwy rok tutaj, żeby posłużyć się znajdziemy się posłużyć taką koncepcją marksistowskiego ekonomisty SOS Bena fajna nad koncepcją rekonstrukcji kapitału będą fani zauważył ją już wiele lat temu swoje prace także różnego rodzaju kryzysy często są, gdyby po wielu kryzysach bardzo często następują takie procesy mające na celu odtworzenie warunków do osiągania zysków jak kumulacji kapitału mamy wtedy dużą presję na taki, że takie jest zjawiska jak dalszej deregulacji obniżki płac pakiety fiskalne dla przedsiębiorstw i lepsze możliwości prywatyzacji zasobów publicznych często w tych procesach likwiduje się tradycyjne branże, które generalnie już gdzieś nie mają takich możliwości zysku natomiast poszukuje wsparcia finansowego dla nowych obszarów akumulacji dla nowych źródeł technologii nowych jakich sektorów także w tym okresie w tych okresach często następuje bez wchodzenia na nowe rynki zagraniczne dalsza ekspansja na właśnie zazwyczaj to jest bardzo duża rola instytucji państwa w tym taniego kredytu, który finansuje tego różnego rodzaju działania ma tutaj miał opuścić silnika trochę czasu mija, więc nie może nie odpuszcza znane są liczne doniesienia z różnych raportów o tym jak to właśnie Bonanza trwa i 1 000 000 na rzecz najbogatszych ludzi świata wręcz w ostatnim roku pomnażają swój majątek na skutek różnorodnych ulg podatkowych na skutek pakietów fiskalnych, ale także na skutek po prostu napływu nowych środków pieniężnych na giełdy co pompuje nam wycenę akcji baniek spekulacyjnych, a więc to pojęcie rekonstrukcji właśnie możemy zastosować do, bo do tego co obecnie obserwujemy światowej gospodarce również w Polsce również w Polsce, gdzie mamy szerokie wsparcie dla sektora finansowego start także tarcz antykryzysowych, gdzie środki publiczne są z pakietów fiskalnych oddawane bardzo bardzo różnych warunkach mieliśmy całą dyskusję tarczy antykryzysowej na wiosnę tutaj pojawia się, opierając się wrażliwe sektory, które w kolejnych latach pewnie będą w jaki sposób podatny na tę rekonstrukcję jak i nieruchomości lotnictwo turystyka inne sektory w tym logistyka transport prawdopodobnie uzyskają natomiast w obszarze globalizacji pytanie mówi często się tutaj trafia w literaturze i czysto koniec globalizacji czy już już dalej globalizacji nie będzie no faktycznie niektóre ze zjawisk, które obserwujemy mogą zmienić te tendencje z 1 strony można się spodziewać to są moje intuicje pierwsza takich tendencji, żeby te globalne łańcuchy dostaw były niezależnie od tzw. no ułomności pracowników, żeby nie było także nagle ze względu na chorobę ze względu na jakiś tam urlopy na strajki tak dalej tutaj zatrzymać produkcję, więc Sojusz już zresztą dzieje to przyspieszona robotyzacja automatyzacja różnych procesów czy zjawiska, o których mówiło od lat, ale które ze względów no po prostu tego co jest kosztowne były odsuwane w czasie teraz to bardzo przyspieszyło możemy także spodziewać, że produkcja będzie przenoszona z 1 strony bliżej rynków zbytu, żeby ograniczyć 2 ryzyka, ale z drugiej strony do pewnych krajów, których w, których np. można bardziej wymuszać taką dyscyplinę w fabrykach niż np. ma miejsce w Europie można się spodziewać pewnej większej presji na prawo na prawo pracy drugim takim celem daje mi się to na pewno takim krótkookresowym będzie po prostu odbudowa zysków ten rok mimo wszystko wiele branż zamknie z ministrantami i tutaj możemy się spodziewać innej strony np. dalszego sponsoringu usług biznesowych, czyli takich procesów, gdzie w Polsce dobrze znamy, gdzie duże firmy przenoszą do polskich miast centra biznesowe myślę, że ten proces dalej będzie trwał, ponieważ okazało się, że można do Polski przenieść różne procesy nawet pandemia nas świetnie online wykonywane w wielu gałęziach będziemy mieli na pewno fuzje przejęcia firmy z ze stratami będą przejmowane i po trzecie tutaj będzie się toczyła na pewno mocna konkurencja międzynarodowa wzrostu obserwujemy mamy wzmożoną konkurencję w ostatnich miesiącach między Chinami Stanami Zjednoczonymi także takim polu politycznym Chiny podpisały w ostatnich miesiącach porozumienie o wolnym handlu w całym obszarze tutaj w Azji wschodniej i oceanami, więc Chiny wyrastają na takiego dużego konkurenta dla Stanów zjednoczonych być może tutaj czasami się mówi o takiej możliwości właściwego lokalizacji, czyli przenoszenia różnych procesów bliżej rynków zbytu bliżej konsumentów nawet wewnątrz granic Narodowy natomiast ja tutaj oczywiście z punktu widzenia normatywnego i jako pewne skazanie to jest coś prawdopodobnie wielu wielu białych jak pożądanego także ze względu na to że także ze względu na to, że przy tych ograniczeń klimatycznych tej presji transport środowisko naturalne natomiast z punktu widzenia logiki akumulacji kapitału zyskowności to jest to proces taki względnie mało prawdopodobne nocnej na dużą skalę praktyki nie odczytuje, chociaż konkurencja międzynarodowa, kiedy różne regiony między sobą będą konkurować niektóre regiony być może będą podnosić bariery handlowe to wtedy faktycznie może skutkować też tego typu zjawiska i cel trzeci wreszcie, który myślę, że będzie najbardziej problematyczny jest odbudowa popytu znaczy, żeby jednak te wszystkie dobra, o których mówimy znalazły swoich nabywców wielu wiele w wielu krajach gospodarstwa domowe bardzo mocno ucierpiały pod względem dochodu rządy co prawda rozwinęły bardzo szerokie pakiety fiskalne, ale z drugiej strony częścią będą do powtórzenia w kolejnych latach, więc myślę, że tutaj będzie takie duże napięcie w kolejnych latach, które może skutkować recesją zresztą piszą o tym też autorzy tylko bądź przytoczę krótką metę oba cytaty David skargi wspomniany już właśnie pisze o tym, że łańcuchy dostaw mogą być skrócone, żeby mniej ryzykowne bardziej uzależnione od sztucznej inteligencji natomiast zakłócenia w łańcuchu pociągają za sobą również zwalnianie pracowników co będzie zmniejszać popyt i wprowadzać gospodarkę w recesję podobnie Dani Rodrik pisze o 3 trendach dotyczących go globalizacji, czyli po pierwsze, on przewiduje, że relacje między rynkami państw będą przywrócone na korzyści państwo będzie raczej mniej hiper globalizacji więcej autonomii narodowej i wolniejszy wzrost gospodarczy przyciągnął też pisze, że wszystkie z tych 3 zjawisk w domyśle jest bardzo ciekawy taki wniosek z tej z tej całej dyskusji tego całego układu, że kobiety tak naprawdę wzmocnią utrwala różne trendy nie jest głównym mieście niezbędną siłą jest raczej pewnym takim przejawem tych wręcz oczywistych procesu każdy z tych 3 procesów, czyli właśnie większa rola państwa de globalizacja i wolniejszy wzrost może być zagrożeniem, ale również może być zwiastunem czegoś bardziej zrównoważonego rynku rybnego, bo możemy sobie wyobrazić trudny do jednocześnie, że każdy z tych procesów z 1 strony skutkuje autorytarnym państwie z konkurencją międzynarodową i jakimiś konfliktami oraz z bezrobociem, ale możemy sobie też wyobrazić taki scenariusz, gdzie mamy bardziej właśnie kontrolowanej regulowane rynki większą współpracę międzynarodową i po prostu wzrostu gospodarczego mamy różne bardziej społecznie ukierunkowane polityki natomiast praktyce tutaj już jedno nagrodę zmierza do końca bowiem, że bez trosk przedłużyłem to w praktyce to zostanie właśnie zdecydowane głównie bardzo klas polityka w polityce rządowej w pewnych protestować jak duża będzie presja na rządy Warta także na zakłady pracy wspomniany już wielokrotnie Amazon 1 noc przez cały rok de facto mamy duże protesty pracowników na całym świecie mają przykładowo tutaj protesty w stanach Zjednoczonych, gdzie pracownicy brali chorobowe, ponieważ ma też, ponieważ sama ma znacznie prostszym o ich standardy bezpieczeństwo pracy podobne protesty minister w Polsce i tutaj no właśnie walka klas może wpływać na dynamikę kapitału, czyli pracownicy globalnych łańcuchach wartości są również bardzo ważni i jeśli mamy globalną produkcję mamy również globalną siłę roboczą pracownicy na całym świecie mogą być ze sobą się komunikować współpracować organizować wspólnie między różnymi krajami przekraczać granice i tę barierę konkurencji międzynarodowej z drugiej strony te systemy bardzo złożone systemy logistyczne są również podatne na działania pracowników tak jak dzisiaj blokady nie we Wrocławiu no tego typu proceder bliska tego typu protesty bardzo mocno uderzają w organizację produkcji ponadto widzimy jak jak kryzys pandemia covid większą rolę państwa rosnąca rola państwa to jest również taki obszar, gdzie można walczyć o to, żeby państwo bardziej bardziej społeczne i ograniczało zakres rynku ma wreszcie w kolejnych latach myślę, że będziemy obserwowali różne kryzysy społecznym globalnym południu to też będzie pewnym obszar, gdzie będzie potrzeba dużej Solidarności między międzynarodowej zamiast zamiast konkurencji ten przykład może zostawić do dyskusji jeszcze tylko parę słów o Polsce, bo to nas może ciekawić montownią Europy już wspomniana przeze mnie specjalizacjach dla nich pracochłonnych procesach, ale też względnie tanich na tle Europy średnio wykwalifikowanych procesach biznesowych innych usług biznesowych znany jest to, że mamy taką organizację społeczną polityczną wokół właśnie tej pozycji planu łańcucha wartości wokół napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych mówi o tym jesteśmy gospodarką zależną i makroekonomicznej technologicznie od Niemiec, choć w ostatnich latach były próby budowy krajowego kapitału przez np. plan Morawieckiego natomiast teraz w kolejnych latach wydaje się, że będziemy mieli pewne tarcia w tej specjalizacji z 1 strony nasi pracownicy fizyczni mogą być poddani pełnej kontroli mogą być poddawani pewnej presji, żeby jednak unikać przestojów produkcji z kolei pracownicy dużych miastach bardziej wykwalifikowani myślę, że tutaj sytuacja będzie się poprawiać na skutek dalszych inwestycji, chociaż będą cały czas będzie praca po prostu usługę dla dla korporacji na pewno będziemy musieli jakoś pozycjonować wokół tych rekonstrukcji światowego kapitału w warunkach zmian systemów energetycznych rosnącej roli Chin my tutaj ważnymi wyzwaniami kolejne lata, które też mogą wywołać pewne procesy polityczne będą na pewno problemy finansach publicznych, które mogą grozić konfliktami społecznymi oraz także słaba koniunktura w Europie, więc miał teraz tak podsumować myślałem sobie o tym, żeby to bardzo panie w 2 stycznia z nami tylko taki 1 punkt na koniec do zapamiętania przedstawia, że jeśli mamy różnego ROD na towary z całego świata, które są tak naprawdę najwięcej na mniej tak dalej to warto pamiętać o tym, że tych towarach są ukryte w bardzo złożone relacje społeczne produkcyjne mamy też za tymi towarami stoi praca setek tysięcy różnorodnych ludzi i pracownicy pracownicy sfery ich rodzin organizacji związkowych itd. teraz globalizacja produkcji to jest również właśnie globalizacja tych relacji społecznych jako taki bardzo ogólny wniosek i to wszystko co dzisiaj przygotowała bardzo dziękuję teraz rozumiem, żeby jakaś część pytań czy odpowiedzi dziękuję bardzo, rączkami w zakresie wprowadzenia zwrócą rozbudowany wykład jest znakomitym prezentację liny i otwiera niniejszym dyskusję bardzo proszę o zgłaszanie się sanie pytań na czacie zrozumiały także osoby, które oglądają nas na Facebooku mogą robić, komentując po prostu też pytania będę starał się przekazywać bądź komin jeśli pierwsze pytanie od razu zaczniemy od Marty jeśli dobrze pamiętam tak Marty jak doprowadzić do lokalizacji, ale lokalizacji produkcji i skrócenia łańcucha dostaw bez zachowania globalnego kryzysu w regionach, które wytwarzają dobra głównie na eksport często w ogóle realistyczną perspektywę, bo z perspektywy przeciwdziałania katastrofie klimatycznej to jest jeszcze podstawowy krok, jaki moglibyśmy podjąć oprócz oczywiście ograniczenie konsumpcji, ale jak się ma odbudowa popytu do katastrofy środowiskowe klimatyczne są 2 pytania jedno jak doprowadzić do lokalizacji skrócić łańcuchy dostaw, a druga, a bez bez kryzysu, a drugie pytanie jak odbudowa popytu do katastrofy środowiskowo klimatycznej tak są tego typu pytania, która oryginalnie sytuacja w łatwych odpowiedzi, ponieważ na 2 miliard iście światowy rząd albo albo tutaj możliwości planowania nie bylibyśmy w warunkach właśnie takiej gospodarki kapitalistycznej rynkowej to tego typu problemy można by w miarę w jaki sposób politycznie politycznie rozwiązać to są właśnie głównie problemy problemy natury politycznej, a nie ministra budkę ekonomicznej przykładowo może, zaczynając od tego drugiego pytania jeśli mówimy o tym, że faktycznie czy potrzebujemy na pewno dowód popytu skoro wiemy, że odbudowa popytu jest równocześnie nad drogą do pogłębienia kryzysu klimatycznego prawda to ja jestem w tej strony to zgadzam i jakby system bardzo mocno osobiście za zależnymi postulatami post wzrostu i odejścia od tej takiej pułapki gdzie, kiedy jesteśmy zakładnikami tak naprawdę wszyscy z nas nasze każdy każdy z nas osobno również zakładnikami logiki wzrostu gospodarczego i ciężko z tego z tego tak naprawdę wejść natomiast no są znane tego typu polityki mam ciekaw jestem teraz tego bardzo osobistego w dziejach Hiszpanii, gdzie oni jednak obronić tę drogę, że zamiast różnorodnych pakietów fiskalnych również innych takich sztucznych stymulacyjne po prostu skrócony tydzień pracy i podejdą do tego bardziej solidarną, kto wie czy w jaki sposób system jednak nie dochodzi do ściany, bo jeśli widzimy światowy dług publiczny na poziomie skoczył w tym roku z do blisko 100% światowego PKB w istocie jednak wielu krajach w tym w Polsce w kolejnych latach będą duże problemy z takim stymulowanie popytu i być może szukanie tego typu rozwiązań opartych na dalszym wzroście tylko właśnie na jakiś bardziej bardziej solidarne w sposobach będzie po prostu koniecznością, więc to jest jakaś taka moja odpowiedź natomiast jak najbardziej myślę, że trzeba tego typu postulaty, zwłaszcza skrócenia czasu pracy dla mnie to jest absolutnie postulat numer jeden z wszystkich dyskusjach jak powinniśmy pchać się jako jako aktywiści tak, ale jeśli chodzi o to pierwsze pytanie o to tutaj troszkę podobnie lokalizacja produkcji skrócenia łańcuchów dostaw bez dłoni globalnego kryzysu w regionach w tym momencie nie ma dobrej odpowiedzi tutaj wszystkie problemy z globalizacją one one są rozwiązania w sytuacji, gdy będziemy mieli również koordynację polityczną międzynarodową no trzeba pamiętać o tym, że problemy zależność np. Ameryki Łacińskiej czy Azji wschodniej od eksportu i różnorodnych towarów na do światowej północy to jest z drugiej strony wymóg ten wynik z tego, że te kraje są bardzo mocna zdominowane przez korporacje zagraniczne i też one budowę ona również chciały produkować na nas swoje własne potrzeby natomiast te są zakładnikami tej polityki globalizacji lekarz taka moja to połowiczne odpowiedź bardzo nie mam pełnej dzięki, tym bardziej że rząd budowa jakiś taki samodzielności tych regionów, które obsługują dzisiaj wielkie korporacje roli nie jest 9 lat zlokalizowana jest produkcja i tania siła robocza oznaczałoby także politykę i rozbudowy popytu prawda wewnętrznego w tych krajach są też jest trzeba brać trzeba brać pod uwagę przyczyn w tym wypadku poprzednio nikt nie był pojęciem tylko łącznie ekonomiczna rady społecznej, bo członkostwo zaspokajanie potrzeb społecznych, które dzisiaj i gospodarki włączony trzeci dostaw to zadanie, którego gospodarki nie realizują obecnie podatek dotyczy tylko właśnie nie Indonezja Nigeria Brazylia itd. pan Jacek Schindler pyta taki sposób Dani Rodrik twierdzi m.in. że nasze ambicje dotyczące wzrostu będą musiały zostać ograniczone, jakie są scenariusze takiego ograniczenia czy spodziewamy się, że nastąpi do w wyniku załamania gospodarczego czy są wypracowane scenariusze transformacji kontrolowanego dochodzenia do ograniczenia wzrostu to jest pytanie, które trwa nie jest aktualnie się on jest tak występ może zadano pytanie też Przemku troszkę troszkę zainspirowała aż natomiast czy mamy scenariusz czy trochę tego typu scenariusz jest tworzone w różnych ośrodkach naukowych różne scenariusze zaś tzw. post wzrostu odchodzenia od logiki wzrostu no one one wszystkie wymagają nie na pewno większego zakresu planowania i odejścia od tej logiki oparcia się na nowo partyjna na prywatnym zyskach da, bo jeśli porzucimy tę logikę to na razie wszystko jest możliwa ministerstwa bardzo ważna rzecz to właśnie do odpoczynku, ponieważ struktura naszej gospodarki to co wytwarzamy nasze te modele na polskim gruncie to dobrze widzimy, że ten model gospodarki montowni od nastawionej na eksport no to tak jesteśmy liderem wzrostu siedzi PKB tam 30 lat tak mamy tutaj wielkie inwestycje, ale z drugiej strony mamy tak naprawdę całą politykę gospodarczą i jakby w ogóle model społeczeństwa zorientowany na cele mąci okazuje się, że brakuje środków na kształcenie kształcimy kształcimy tysiące ludzi, którzy generalnie po 5 latach studiów potem idą na całe życie siedzieć przy biurku przepisywać faktury, a jesteśmy w stanie wykształcić pielęgniarek i nauczycieli prawda i dać im potem pracy, więc to są tego typu decyzje ważne, że jesteśmy gotowi nie chcemy na czym istnieje też rząd i organizacji wokół tego i cała organizacja gospodarcza odpowiednio opodatkować najwyższych dochodów, których można by różnego tego typu rzeczy finansować też trzeba przeorientować się kluczowe systemy edukacji czy czyny czy zdrowia, więc to są tego typu decyzje, w których myślę czas zacząć to w praktyce prawdopodobnie będzie się działo no, a ja jednak już jestem taki trochę pesymistycznej podejrzewam, że tak jak tutaj pisze to będzie raczej w wyniku pewnych takich załamań konfliktu no to i tak właśnie jak imię walki klas Stach to znaczy dostatecznie się szykuje wystawę na ulicach w zakładach pracy protest ta organizacja tak dalej dzięki gór przyglądam się co tak należy widzę kolejnych pytań zachęcał do zdobywania komentowania natomiast ja bym będzie w takim razie ciągnąć tę rozważania o przyszłości zapytało taki aspekt geopolityczny tego co nas czeka wspomina się tym trochę mianowicie o tym, że z obecną sytuacja kryzysowa ujawniła w jakim sensie sprzeczności właśnie w ramach tego globalnego kapitalizmu obserwujemy od ładnych kilku lat powolny schyłek w sensie geopolitycznym, ale także ekonomicznie pozycji dotychczasowego mocarstwa może nie dla ekonomicznego co co dużo dążącego bardzo bardzo bardzo dużą skutecznością do hegemonii globalnym systemie, czyli stany Zjednoczone cały układ, który w, którym aktywni sami ami pisał jako taki takim kolektywnym imperializmie Triady prawda, czyli stany znaczone Unia europejska Japonia jakimś sensie jego jego taka niezakłócona produkcja została została podważona w gruncie rzeczy można też mówić pewnie odwołania się nowych nowych biegunów w gospodarce światowej wieść o Chinach Indiach może być chociażby obrazy np. także pewnie relacje między Stanami Zjednoczonymi, a Europą będą ulegały jakimś transformację to coś z tym interesująca dynamikę tutaj takiej globalnej perspektywy, gdy pytanie właśnie maile najlepiej scenariusze ekonomiczne, które może określić dzisiaj są jakimś sensie na determinowane przez przez te wojny handlowe wojny ekonomicznej, które narastają napięcia między Stanami Zjednoczonymi, a Chinami e-maile najlepiej układ będzie ulegał także w wyniku tych konsolidacji dostosowań okresowych dalszemu dalszej ewolucji na ile będziemy obserwowali nie wiem czy unoszenie się tego punktu ciężkości gospodarce światowej do Chin ewentualnie np. do Indii 3 do do Brazylii Afryki Południowej czy ten proces przyspieszy wg siebie w wyniku tego co się wydarzyło ostatnie miesiące czy przeciwnie będziemy otrzymywali próba zrekonstruowania tego tej hegemonii Triady, która funkcjonuje tam od lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku Klebark w gospodarce światowej, czyli władzy tak demonicznej Stanów znaczony Europy jaką by ułożyć myśli, bo tutaj też duże duży duży temat czy tak no i Stanach Zjednoczonych troszkę teraz zima jest najbliższe miesiące pokażą, jaki kurs kurs nawet nowy prezydent bierze poprzedni szedł na mocne zwarcie z Chinami i ewidentnie próbował bronić tej pozycji staną też ma o czym tak fundamentalnie to pozycja Stanów zjednoczonych jest jest też takim bardzo długim Gryfie osłabiającym prawdę znaczy tutaj co co chociażby Janis Warufakis tę hipotezę światowego Minotaura ustawy będzie, że stany Zjednoczone de facto od lat siedemdziesiątych są takim taksy z zasysa energię tak naprawdę z całego świata, korzystając po pierwsze, siły Wall Street po drugie, siły tej militarnej tak naprawdę i imperializmu militarnego, a tak naprawdę taka fundamentalna ekonomiczna siła, którą byśmy wprowadzili do do jakiś technologii spółek przedsiębiorstw, które faktycznie wytwarzają jest coraz słabsza no w ostatnich latach też troszkę, które zmieniło mamy te globalne firmy IT amerykańskie takie choćby nazwy która, które mają wielką siłę chodzi o własność intelektualną, więc 9 lat na pewno mogą budować też to też jest taki wewnętrznie trudny temat do Stanów zjednoczonych bo, bo tai-chi spółki generują niesamowite nierówności na pewno na wiele większą skalę niż niż chociażby wcześniejsze jakieś koncerny samochodowe czy wcześniejsi liderzy też taką ciekawą firmą z tekstów danego rolnika jako ciekawą tezę znalazłem ostatnio, że że Ameryka przegrywa właśnie po geopolitycznym z Chinami taki bój to nazwa brzmi tak powiedzieć na na taki bój o dusze światowego południa w sensie, że Chiny od jakiegoś czasu patrząc tak bardzo długo okresowo próbują rozwijać po prostu programy walki z ubóstwem ma głównie w Afryce czy także może na większą skalę kupują na razie Ameryka łacińska tradycyjnie przez stan jest zdominowana, ale tam również mamy ruch bardzo bardzo rewolucyjne które, które próbują się z tego wyciągnąć, gdyby faktycznie w kolejnych latach było było, więc byłaby kontynuacja tego trendu, że Chiny są w stanie zaoferować tym krajom Afryki chociażby czy swojego regionu strony podpisały porozumienie o wolnym handlu i jakby w końcu dostaną zaoferować właśnie wyciągnięcie z tego z tego poważnego ubóstwa to wtedy ta siła militarna Stanów tutaj już nie nie będzie rzeczą przeciwwagę USA Chiny też swoją siłę siłę budują, więc niemiecki minister będą tutaj coraz mocniej zyskiwały tutaj z naszej perspektywy to trochę cały czas jest pan słabość Europy niepokojąca ten rok myślę też był takim rokiem słabości Europy, że on jednak brakowało tej takiej Solidarności brakowało tylko taki łączny działań by troszkę rzeczy zrobiono faktycznie pod presją, zwłaszcza strefy euro to faktycznie uniknięto tego najgorszego scenariusza, który jawił marce czy kwietniu, że w tym roku to będzie powtórka kryzysu strefy euro sprzed 10 lat i faktycznie wsparto finansowo kraje Południowej Europy no tak, ale Europa Unia europejska jest nadal bardzo bardzo podzielone tutaj no i swoich wewnętrznych sporo się z siebie za nie nie nie ma tych działań działań bardziej bardziej wspólnotowych solidarna nad kolejną kwestią myślę, że warto warto byłoby tutaj poruszyć ten model, że wychodząc tyczkę z tego projektowania i prognozowania przyszłości najwyższej, a w dalszej zastanawiając się nad tym modelem globalnego kapitalizmu którym, które wydałeś na ile ten w ten nowe system produkcji to tworzenie się globalnych fabryk z łańcuchami dostaw końca produkcyjnymi, które łączą końca kontynenty maile to zmodyfikowało taką taki tradycyjny układ sił w obrębie globalnego kapitalizmu ten, który udzieli nam system na centra i peryferia czy czy te osiedla rzeczywiście ma aspekt geopolityczny, ale czy można powiedzieć że, że ta ta dynamika, opierając się właśnie tych sprzecznościach, o których mówiłeś wytworzyła nam tutaj pewną nową jakość 4 układ centrum peryferia został w jakim sensie osłabiony to sprzeczność została została jakoś osłabiona czy można mówić o czymś takim czy raczej raczej po prostu mamy nowych pretendentów do centrum i nowych ewentualnie skazanych ma odgrywanie roli publicznej czy peryferie UE na ciele będą także, że podział oczywiście nadal jest ale, ale faktycznie obserwujemy też no tak każdy taki duży proces kapitalizm nie generuje swoje pewne właśnie napięcia sprzeczności porównuje, gdyby antytezą tak, czyli kont kont tendencje, więc tutaj również to to widać faktycznie ten tradycyjny podział pracy światowy, który został Walery, stając się czy inni na centrum i peryferie to był oparty na takim podziale produkcja przemysłowa tutaj na północy światowej i dostarczanie jakiś prosty towarów czy surowców naturalnych na światowym południu i on no ustabilizował bardzo przez bardzo długie no wieki nawet w tym te różnice makroekonomii różnice ekonomiczne też nie dawał zbyt wielu możliwości tym krajom południa do do wyciągnięcia z tego te kraje były tak na dane na to, jakie będą ceny surowców jeśli ceny surowców się akurat z różnych względów jakiś takich klasowych czy historycznych rosły to również tym krajem się poprawiało też zazwyczaj tak jak w krajach Ameryki Łacińskiej co spowodowało wybuch referent z tego tytułu były przechwytywane przez jakieś wąskie elity natomiast nowy międzynarodowy podział pracy, który właśnie do 83 więcej Pisza dał krajom południa możliwość bardzo szybkiego uprzemysłowienia, chociaż też przede wszystkim na tych pozycjach peryferyjnych no, czyli takich, które raczej nie generują własnych technologii geny nie mają też zbyt dużej skali produkcji, która umożliwiała wydajność i przechwytywanie rent i jednocześnie dalsze akumulacji kapitału tylko raczej zatrzymanie czy zachód było ono, jakie ono nową odsłonę tych nierówności miast faktycznie sąd jest sporo przykładów tego, że że to by Monika tworzyła dała pewne nowe szanse i oczywiście Chiny Indie co najlepszym przykładem z tych niedawnych tygrysów, ale też wcześniejsze tygrysy które, które wskoczyły na ten na ten pojazd pociąg wcześniej jak jak Korea czy Tajwan widzimy np. to, że sposób powstaje w niektórych krajach niestety firmy dostawca postęp po prostu się łączą ze sobą i z tych małych firm, które jestem taki garażową produkcję lub bardziej tworzyły powstają coraz większe firmy też dostępne rosną kilka ten kraj, który przeskoczył, bo właśnie tego dotyczy pieczątkę też przykład sektora tekstylnego, który opisuje Kumar tak sektor tekstylny to to jest po prostu 1 znajomy gorszy jeśli warunki pracy na świecie to po prostu niesamowite nierównowagi cały tutaj Azja południowo-wschodnia Bangladesz inne kraje to było fatalne warunki pracy niesamowite jest w tym przemyśle natomiast po tej słynnej fatalnie katastrofie brano plaży, kiedy zawalił się taki wielki słabszą bardzo duża praca organizacji związkowych, ale tym regionie, które wywarły są tą presję na taką polityczną na firmy też na rok na polityków lokalnych i wtedy on, który wydał właśnie wymusiły pewną konsolidację lokalnych przedsiębiorstw to uruchamia zupełnie nową dynamikę firmy są w stanie negocjować z tymi gigantami odzieżowymi Europy Stanów ceny są w stanie podnosić swoje rent czyli gdyby jednocześnie reinwestować zysków poprawę technologii, ale jednocześnie poprawiać warunki pracy płacy, a z drugiej strony dla pracowników to zwiększa jeszcze bardziej możliwość organizacji dużych zakładach pracy jest zupełnie inna możliwość organizacji także ponad granicę, więc tutaj powstają tego typu takie mamy tendencję one zazwyczaj właśnie muszą 60 tej walki klas tutaj taki argument, który w ostatnich latach 2 z klubu próbuje też bez moimi przyjaciółmi przebijać się w tym polskiej debacie, że myślimy cały czas będziemy sklepie w tym polskim ręką, które dziś ludzie prowadzą biznesu blat rodzinne jego często dotrzeć do tych udzielonych im szacunek i rozumiem to nie są łatwe warunki pracy się dzisiaj konkuruje z gigantami jeśli będziemy tam sklep to będzie trwało natomiast jeśli będzie większa presja regulacyjna czy podatkowa to wtedy jest szansa na to, żeby również w tym sektorze były inne warunki, bo wyzwoliły się pewne procesy poprawy warunków pracy, ale też poprawy po prostu sposobu produkcji technologii oddane kolejne pytanie pana Jacka Schindlera czy komentarz chyba najbardziej drastycznie, ale trudności z informacji wzrostowy wymiarem gospodarczym społecznym politycznym widać na poziomie konkretnych sum rynków czy tekstylnego to właśnie o tym o tym mówiliśmy ograniczenie konsumpcji oznacza załamanie w krajach wytwarzających surowce materiały i produkty końcowe nie jest tak, że każdy taki słup rynek będzie wymagał osobnej strategii transformacji chciałem być może ta to znaczy jakie działania specyficzne będą byłyby potrzebne natomiast tutaj myślę, że pamiętajmy, że masa tych towarów jest jest po prostu zbędna w sensie produkcja służy tylko 1 rzeczy, czyli zyskom i ona ani konsumenci tak naprawdę nie potrzebują środowisku szkodzi pracownicy giną czy są totalnie uzyskiwanie przed tym więcej, gdyby to są rzeczy, które by utrudnia społecznego nie mają sensu żadnego teraz jest tyle możliwości, żeby ludziom dać pracę, która będzie potrzebna, która daje im godne warunki życia jeśli będziemy poza TEN-T logikę tego, że muszą być przy tym wypracowywane zyski, więc wtedy naprawdę może nie potrzebujemy takich przemysłu jak przemysł tekstylny czy w takim rozumieniu nataką skalę kontroli to jest dzisiaj bo, bo ta obfitość towarów no tutaj nasze wydaje czymś takim jak gdyby niesamowite ale, ale pamiętajmy, że każdy proces produkcyjny wymaga pobrania energii pobrania wody pobrania jakiś surowców z ziemi, więc to po to jest też nie ma takich możliwości, żeby to trwało docent względów przyrodniczych takiej warto też pamiętać że, gdyby to niekoniecznie rozwój tych wszystkich rynków wszystkich tych wszystkich łańcuchów produkcyjnych niekoniecznie odpowiada na ich potrzeby społeczeństwa są lokowane są tt tt, zakładając przeciwnika często tym popyt ma charakter globalny kryzys mamy do czynienia z uzależnieniem gospodarek eksportu dadzą, z czym rynki lokalne są zaniedbywane wyjątek pytanie kim razie on to jak dziś, bo wspomniałem kilkakrotnie kluczowej roli walki klas w tym jak jak można byłoby uczynić ten system bardziej sprawiedliwym no, więc pytanie pytanie brzmi czy ta szansa, jaka się pojawiła dziś na horyzoncie Krym była jeszcze kilka miesięcy temu, że dzięki powstaniu globalnych łańcuchów dostaw odsłoniło się takie miękkie podbrzusze systemu i z 1 strony to co miało być dla kapitalizmu obietnicą nowego idola to znaczy uwolnienie się od presji społecznej od kontroli ze strony rządu ze strony państw narodowych także ze strony związków zawodowych dzięki możliwości przeniesienia produkcji dzięki możliwości poszukiwania właśnie na zasadzie globalnego arbitrażu pracy taniej siły roboczej to z drugiej strony umożliwiło też internacjonalizacji oporu pracowniczego i on się zaczął zaczął się dosyć interesujące rozwijać w tych latach poprzedzających pandemię właśnie w tych sektorach logistyczne to bardzo dobrze było widać jak marzenie tutaj też świetnym przykładem teatr, o czym, o czym wspominał też mecz by stajemy teraz wobec takiego takie pytania, bo dotychczas większość jednakowo się wali pracowniczych odbywa się na na poziomie poszczególnych państw tutaj ewentualnie takich organizacji Unia europejska i to czy to nowa sytuacja związana z tworzonym łańcuchu dostaw globalnego systemu łańcuchu wartości czy też sytuacja która, która wg ciebie stwarza jakieś się możliwości dla wypracowania nowych strategii ruchu pracowniczego czyni go bardziej skutecznym i czyni, czyli czy to oznacza, że kapitalizm jest bardziej wrażliwe czy wręcz przeciwnie czy czy raczej należałoby stawiać na rozwijanie tak jak ten przykład z Bangladeszu pokazuje nagle na rozwijanie siły lokalnego ruchu pracowniczego ewentualnie z ewentualnym wzmacnianiu suwerenności państw w polityce ekonomicznej to ja tak odpowiednie niejako z bardzo ekspercka, bo upewniam się, że chciałbym o wiele więcej wiedzieć i lepiej rozumieć tę ofertę w ruch pracowniczy, a jeszcze jestem ten temat dla mnie tak tak dosyć świeży może też jestem jestem związkowcem inicjatywy pracowniczej, więc też próbuje te tak w praktyce chyba badacz natomiast do tego miał taką miałem takie takie tak 11 przemyślenia na nadal jest także kapitalizm opiera się na logice logice konkurencji, więc w tej w tym w tym układzie konkurencji poddane są nie tylko firmy, ale też pracownicy też nację i ta logika konkurencję z taką podstawową barierą myślę o ideologiczną w tym sensie, że ona ona ona stawia pracowników naprzeciw siebie zamiast nas obok siebie w, więc to może różnych skalach działa taki obserwujemy zarówno takich taki, jaki się stanowiska bardziej jakiegoś takich feministycznych nacjonalistycznych, które właśnie to oddają jak duża, że tutaj musimy konkurować z innymi także w takich dyskusjach wewnątrz kraju, kiedy mamy pewnie tutaj rozmawiamy to te strajki pana nie są czymś czymś takim bardzo chwalebnym natomiast jak otrzymamy takie komentarze na Facebooku trzecie media to znajdziemy całe spektrum również takich wypowiedzi ganiąc sektorze co mieliby się do roboty, a nie nie tutaj wyprzedzali, bo przecież wyniki ma zwolnić wtedy zostaną bez niczego nie ma to, więc nic, więc zdarza że dowódca była bariera, która na różnych skalach działa rosną przełamanie jej to zależy już od już takiej indywidualnej praktyki każdy może też gałąź gospodarki stwarza troszkę inna banki ze względu na technologii która, która jest stosowana bez względu na to jak jak ta produkcja faktycznie tam tam wygląda no wydaje mi się żali tutaj podstawowymi na poziomie poziom pojedynczych zakładów pracy, a wszystko co ponadto między tym lepiej i w tej myślę, że niema geny tego tak bardzo stawiał obok siebie, chociaż faktycznie ten poziom międzynarodowy, który mówi jest bardzo ważne też pierwszego, gdyż coraz częściej jest faktycznie przekłada się na praktykę tutaj w Polsce myślę, że jesteśmy troszkę zwyczaje takiego masowego ruchu pracowniczego ale, ale myślę, że to właśnie z południa warunku wychodzą tam jest to na rynku wielką skalę jest jest doświadczenie i organizacji myślę, że wręcz, gdyby tutaj jeśli myśli jeśli będzie wychodziła z południa wtedy jesteś być może szansa że, że te kraje te organizacje pracownicze spółek dlatego do tego jakoś, czego się łączą tak tak mi chodziło właśnie on o Lecha problem nierównowagi w reakcji też obserwujemy nie będziemy takim na mniejszą skalę Unii Europejskiej także mamy mamy globalizację czy też właśnie integrację jeżelibyśmy poziom europejski kapitałów kapitału banków inwestycyjnych finansowych procesów produkcyjnych logistyki, ale jej stanu za nią podąża wystarczającym stopniu w każdym razie ta integracja to globalizacja Solidarności pracowniczej która, która w tym sensie, koncentrując się na na gruncie jedynie Narodowym traci zdolność to stawianie oporu właśnie tam, gdzie odbywa się dzisiaj na jej najbardziej dynamiczna ekspansja kapitału właśnie chodziło o to, żeby pokazać, że właśnie być może pojawienie się tych ruchów pracowniczych tych globalnych łańcuchów dostaw jest jakąś jakąś szansę na przyszłość i też pytanie właśnie czy ta obecna sytuacja będzie zmierzała w rzeczy, czyli można można można sobie tak prognozować, że kryzys raczej będzie sprzyjał temu czy może raczej przeciwnie raczej ten wariant akty mówiło się pesymistycznie konsolidacja systemu ociepleń nastąpi ono na pewno system będzie robił kapitał będzie będzie dużo żeby, żeby uniknąć możliwie tych ryzyk załamaniu w kolejnych latach natomiast myślę że, że napletek sobie myślę teraz o Europie, że jednak wewnątrz Europy myślę, że obecnie jest duża, że taka przestrzeń, że jednak jeszcze takie poczucie można moje jakieś indywidualne wrażenie, ale że mylne zupełnie jednak jest jakieś takie poczucie, że gdzieś tam na wspólnym wózku jedziemy nie i że ten rok mamy mam wrażenie, że wielu ludziom pokazał, że że, gdyby takie różne maski opadły także ten system już naprawdę jest zdegenerowane i Rze, że trzeba może tutaj jakby nie ma co liczyć, że coś się on sam naprawić tylko raczej trzeba trzeba działać, żeby zmieniać czy takie poczucie bardzo bardzo narosło oczywiście jestem dużo robi żeby, żeby ludzi od 200 tego typu działań tutaj znane są od 13 czasu swoje powojennych powstanie tej arystokracji Robotniczej czy pewnych takich grup czy sekcji prawda klasy pracującej w gospodarkach Zachodu, które w, którym podniesiono bardzo wysoki standard życia obliczano wynagrodzenia teraz oni nadal są pracownikami, ale jednocześnie bardzo bardzo często ciężko zbudować między nimi Solidarność, a grupami pracowników fizycznych trzeci z niższych klas da, więc to, więc myślę, że to jest reprodukowane bo, bo również, że teraz napływ korporacji zagranicznych w ostatnich latach do Polski z 1 strony to jest praca tego typu jak Amazon, ale jednocześnie nawet do tego pokolenia mojego i osób młodszych i jej przyjaciół to jest bardzo duże awans życiowy bardzo często, które pracę może nie jest kosztem ukochana idealna jednocześnie inne oferuje takie w miarę godne życie prawda, więc ciężko też ten ten taki bojowy bardzo nastroju jeśli szukamy natomiast mam wrażenie, że jednak coś pęka i też te coraz częściej są te ruchy coraz więcej organizacji w związku z ruchu związkowym w Polsce to widzę jak bardzo dynamika w tym roku zatacza coraz szersze kręgi, więc myślę, że to będzie to będzie tylko narastała dziękuję bardzo, się też ważnym tutaj to, o czym mówiłyśmy układzie to znaczy ustał wzrost ciężaru demograficznego globalnej siły roboczej częstość zjawisko, które będzie miał ogromne środki na na przyszłość tego tamtego systemu w takim kształcie, jakim opowiadało się mylą z rządem się, że z zbliżam się do końca dzisiejszego spotkania w prawie godzinę rozmawiano o takim razie bowiem tak dziękuję bardzo, Maćkowi zaszczytny wykładzie i wprowadzenie do tej debaty dyskusji ja natomiast chciałbym też podziękować wszystkim, którzy brali udział w tych naszych spotkaniach w ciągu całego tego roku, bo jak wspomniałem na początku jest ostatnie ostatnio nasze spotkanie z 2020 roku 2021 chcielibyśmy zrobić 2 rzeczy związane z ekonomią przyszłości, a mianowicie na początek zaproponować tak jak Hendrix o charakterze Toszka antropologicznym, w którym też będziemy poza ramy już debaty stricte ekonomicznej potrzeby, żeby poczytać sobie i tak wybiera nowego niedawno 1, a ekonomista ekonomistę antropologa atak rządu polega ekonomicznego i wziąć na warsztat kilka kategorii elektrycznymi, które on wprowadził do debaty, ale właśnie z innej niż ekonomiczna perspektywy aczkolwiek, aczkolwiek są takie wygody o charakterze ekonomicznym i to będzie to będzie kilka spotkań, które zaplanowaliśmy na początku roku marzec od stycznia do marca natomiast myślimy jeszcze o tym, żeby nie, żeby się około połowy roku, żeby jeszcze podsumować tym nasz cykl taką większą konferencję czy rodzaju takiego zgromadzenia, którego celem będzie wypracowanie jakiegoś programu na rzecz ekonomii przyszłości teoretycznie i praktycznie w żydowskiej postulaty, o których chcą się rozmawialiśmy też się odbiją diagnozy kryte informowaliśmy ze średnią jakość w tym co będzie, o czym będziemy wtedy dyskutować będziemy próbowali wyprodukować w kwestiach chciałbym dzisiaj podziękować całej ekipie, która pracowała od ekonomia przyszłości w ciągu tego roku już wszystkim osobom, które były naszymi wyjściami gości ani, którzy z nami podzielili się z nami swoimi wykładami odpowiadali napytania komentarze debatowali też przygotowali komentarze pandemiczne także teksty publikujemy na stronie można wyjaśnić w ciągu czytać także kontekst Marka Lewickiego bardzo ciekawe i całej ekipie Biennale Warszawa Paweł Wodziński bankiem śląskim jakiem LO Petru kraju Martą Michalak nie skończyć celnik z Kongo w tę, która przygotowała grafikę celem to już w ciągu całej sposoby w ciągu całego tego roku wszystkich spotkań także powoli Wyszomirskiego, dzięki którym się możemy oglądać i dobrze komunikować się rozumie, ale na Facebooku, a który odpowiadał za za rejestrację stronnik tych naszych spotkaniach dziękuję wszystkim jeszcze raz widzimy się mam nadzieję, że pod koniec stycznia będziemy finansować te nowe propozycje ten napęd większe czy ekologiczna Grabowski już na początku stycznia myślę też spróbujemy zorganizować zapisy także proszę być czujnym obserwować z WKN Warszawa nie ja jeszcze wszystkim dziękuję bardzo, Izdebski Zwiń «

Zglobalizowana produkcja, czyli efekt motyla w praktyce

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: EKONOMIE PRZYSZŁOŚCI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Za nami symboliczne pożegnanie rządów PiS. Jak je zapamiętasz?

Nowości Kia oraz elektryczny Fiat Panda

"Najgorsze expose w historii Polski", czyli koniec rządów Morawieckiego

Wyczekiwany wyrok TK Julii Przyłębskiej o Sądzie Najwyższym. "Podważała kompetencje"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL